การค้นพบและข้อคิดใหม่ ๆ ทางโบราณคดีในอีสาน

          ศรีศักร วิลลิโภดม (ฉบับที่ 5 : 159) กล่าวว่า แต่เดิมจำปาสักเป็นนครหรือรัฐมาแต่สมัยเจนละแล้ว หากเป็นรัฐของชนชาติมอญ-เขมรมากกว่าลาวเมื่อลาวเข้ามาเป็นใหญ่จึงมีการขยายตัวของคนลาวเข้ามาสร้างบ้านแปลงเมืองในอาณาบริเวณที่เคยเป็นเขตแคว้นจำปาสักแตเดิมซึ่งบริเวณร้อยเอ็ด บุรีรัมย์ อุบลราชธานี และยโสธร ก็เป็นดินแดนส่วนหนึ่งที่เกี่ยวข้อง เจ้าสร้อยศรีสมุทรสังจารย์แก้วซึ่งเป็นปราชญ์ทางพุทธศาสนาเข้ามาสร้างบ้านเมืองอยู่ที่เมืองทางริมฝั่งลำน้ำเสียว คือ บริเวณอำเภอสุวรรณภูมิปัจจุบันคลุมบริเวณบ่อพันขันและบ้านตาเณรด้วย ชุมชนลาวจึงเกิดขึ้นสืบมาอย่างต่อเนื่อง มีการผูกตำนานเล่าขานความเป็นมาของเมืองสร้างนิเวศวัฒนธรรมเพื่อการอยู่รวมกันของผู้คนด้วยการกำหนดชื่อของภูมิประเทศ ป่าเขา ลำน้ำ ข้อห้าม และจารีตประเพณีเพื่อการอยู่ร่วมกัน

ศรีศักร วิลลิโภดม. ปีที่ 29 : มีนาคม5) "การค้นพบและข้อคิดใหม่ ๆ ทาง

โบราณคดีในอีสาน" ศิลปวัฒนธรรม (ฉบับที่ 5 : 159)